Twórczość
Premiera: 25. listopada 2020 r.
Zrealizowana w ramach stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowoego
WYMAZANA GRANICA. ŚLADAMI
II RZECZYPOSPOLITEJ
Tu nie ma prostych historii i prostych odpowiedzi na trudne pytania. Tu zawsze żyje się niepewnie, coś każe siedzieć na walizkach i spać z otwartymi oczami. To miejsce dobre dla przemytników, uciekinierów i starców. Chociaż tej granicy od dawna już nie ma, życie nadal toczy się przygranicznym rytmem. Granica ciągle tkwi w głowach i we wspomnieniach – zarówno tych, którzy nie dali się wypędzić, jak i tych, których dawno wypędzono.
Wymazana granica Tomasza Grzywaczewskiego to reporterska wyprawa wzdłuż granic II RP – od Kaszub, przez Wielkopolskę, Śląsk, Bieszczady, po Kresy Wschodnie, Mazury i Pomorze. Autor odnajduje ostatnich pamiętających przedwojenne granice i ich znikanie – nad Bałtykiem, na Śląsku Cieszyńskim, w wioskach Bojkowszczyzny, wysiedleńców z akcji „Wisła”, ocalonych z rzezi na Wołyniu, mieszkańców dawnych rubieży Polski na Huculszczyźnie, Pokuciu, Polesiu, nad Dźwiną i na krańcach Litwy. Opowieść o tym, jak dziś żyje się przy nieistniejącej granicy, snują także nieliczni dobrowolni strażnicy pamięci oraz młodzi, którzy pragną żyć jak w XXI wieku przystało, ale którym brzemię pogranicza na to nie pozwala.
Opustoszałe, ziejące chłodem baraki. Pojedyncze wieżyczki strażnicze, porzucone aluminiowe miski i przegniłe buty. Powyginane szyny i zakopane w śniegu rdzewiejące lokomotywy. Transpolarna Magistrala Kolejowa. Siedemset kilometrów torów okupionych bezsensownym cierpieniem dziesiątków tysięcy więźniów GUŁagu. Marzenie Stalina porzucone w dniu jego śmierci. Kolej widmo zagubiona w dzikiej tajdze i tundrze. W miejscu, w które przez ostatnie pół wieku zapuszczali się tylko myśliwi z rdzennych ludów.
Sześćdziesiąt lat po śmierci Stalina Tomasz Grzywaczewski wraz z towarzyszami wyrusza wzdłuż linii kolejowej i spotyka współczesnych mieszkańców Syberii.
NAGRODA MAGELLANA 2013 W KATEGORII "KSIĄŻKA REPORTAŻOWA"
PRZEZ DZIKI WSCHÓD
8000 km i sześć miesięcy podróży. Opowieść o patriotyzmie, przygodzie i nieposkromionym pragnieniu wolności. Ekstremalna wyprawa z Jakucka na Syberii do Kalkuty w Indiach śladami polskich uciekinierów z syberyjskiego łagru - bohaterów książki „Długi marsz”.
Tomasz Grzywaczewski, wraz z dwoma towarzyszami, najpierw poznał jej domniemanego prawdziwego bohatera Witolda Glńskiego, a następnie wyruszył w podróż przez bezdroża Azji. Podróżnicy spływali rzeką Leną, pieszo wędrowali wzdłuż brzegów Jeziora Bajkał, konno pokonywali stepy Mongolii, rowerami przemierzyli Pustynię Gobi, Płaskowyż Tybetański i Himalaje.
Przez dziki Wschód to mocna, reportażowo – przygodowa publikacja, pociągająca podróżników i ludzi z adrenaliną, a także tych, którzy o przygodach i podróżach marzą. To pełna pozytywnej energii, ambicji zdobywania i pasji poznawania opowieść o pokonywaniu własnych słabości i walce o przetrwanie.
Kryształowa Karta Polskiego Reportażu 2019 w kategorii Nagroda Publiczności
Nagroda Magellana 2019 w kategorii "Książka Reportażowa"
GRANICE MARZEŃ. O PAŃSTWACH NIEUZNAWANYCH
Od Donbasu przez Naddniestrze, Abchazję i Osetię Południową aż po Górski Karabach. Mieszkańcy postsowieckich państw nieuznawanych od ponad ćwierć wieku padają ofiarą wielkiej mocarstwowej polityki. Tomasz Grzywaczewski wyruszył w podróż po tych widmowych republikach. Opisał procesy historyczne i wielką politykę. Wyjeżdżając do Górskiego Karabachu w 2015 roku, nie przypuszczał, że już w rok później dojdzie tam do niespotykanej od dwóch dekad eskalacji konfliktu. Będąc zimą 2015 roku na froncie pod Donieckiem, nie podejrzewał, że obserwuje pierwszy akt długotrwałej uśpionej wojny. Widział natomiast, jak w cieniu nieustających konfliktów toczy się codzienne życie. Ta książka to osobiste historie tych, którzy ćwierć wieku po upadku sowieckiego imperium marzą o normalności, o posiadaniu paszportów, które pozwolą im swobodnie podróżować, o walucie, która ma jakąś wartość, i o reprezentacjach startujących w mistrzostwach i igrzyskach na takich samych prawach jak inni – pod własnymi barwami. A przede wszystkim marzą o pokoju.
ŻYCIE I ŚMIERĆ NA DRODZE UMARŁYCH
Opustoszałe, ziejące chłodem baraki. Pojedyncze wieżyczki strażnicze, porzucone aluminiowe miski i przegniłe buty. Powyginane szyny i zakopane w śniegu rdzewiejące lokomotywy. Transpolarna Magistrala Kolejowa. Siedemset kilometrów torów okupionych bezsensownym cierpieniem dziesiątków tysięcy więźniów GUŁagu. Marzenie Stalina porzucone w dniu jego śmierci. Kolej widmo zagubiona w dzikiej tajdze i tundrze Kraju Krasnojarskiego. W miejscu, w które przez ostatnie pół wieku zapuszczali się tylko myśliwi z ludu Kietów i Selkupów.
Sześćdziesiąt lat po śmierci Stalina Tomasz Grzywaczewski wraz z towarzyszami wyrusza wzdłuż linii kolejowej odkrywające jej zapomnianą historię i opowiadając o współczesnych rdzennych mieszkańcach Syberii.
Nagroda Magellana 2012 w kategorii "Książka podróżnicza"
PRZEZ DZIKI WSCHÓD
8000 km i sześć miesięcy podróży. Opowieść o patriotyzmie, przygodzie i nieposkromionym pragnieniu wolności. Ekstremalna wyprawa z Jakucka na Syberii do Kalkuty w Indiach śladami polskich uciekinierów z syberyjskiego łagru - bohaterów książki „Długi marsz”.
Tomasz Grzywaczewski, wraz z dwoma towarzyszami, najpierw poznał jej domniemanego prawdziwego bohatera Witolda Glńskiego, a następnie wyruszył w podróż przez bezdroża Azji. Podróżnicy spływali rzeką Leną, pieszo wędrowali wzdłuż brzegów Jeziora Bajkał, konno pokonywali stepy Mongolii, rowerami przemierzyli Pustynię Gobi, Płaskowyż Tybetański i Himalaje.
Przez dziki Wschód to mocna, reportażowo – przygodowa publikacja, pociągająca podróżników i ludzi z adrenaliną, a także tych, którzy o przygodach i podróżach marzą. To pełna pozytywnej energii, ambicji zdobywania i pasji poznawania opowieść o pokonywaniu własnych słabości i walce o przetrwanie.
Nagroda publiczności na Festiwalu Mediów "Człowiek w Zagrożeniu"
CIENIE IMPERIUM
Reż. Karol Starnawski, prod. Studio Filmowe KADR, Filip Bajon, Dariusz Sidor
Scenariusz (wspólnie z Dawidem Wildsteinem) i współpraca reżyserska. Film inspirowany książką "Granice marzeń".
Czy można żyć w cieniu Imperium? To pytanie, które niczym bumerang powraca w każdej z trzech przedstawionych w filmie historii. Choć ich bohaterów dzielą setki kilometrów, narodowość oraz wiek, łączy zbliżone, oparte na strachu doświadczenie, ale też nadzieja na spokojne i lepsze życie.
Pomimo że Związek Sowiecki zniknął z map trzydzieści lat temu, Aleksiej z Górskiego Karabachu, Timur z Ukrainy oraz Aleksander z Gruzji wciąż żyją w niepewności, każdego dnia stawiając czoła tytułowym cieniom „imperium”. Opowieści bohaterów pokazują skomplikowaną historię państw postsowieckich oraz ich mieszkańców, którzy wbrew wielkiej polityce starają się odwrócić swój los i podążać za marzeniami o życiu w pokoju.
Premiera na Krakowskim Festiwalu Filmowym, pokazy m.in. w Waszyngtonie DC, festiwalu "Transatlantyk", festiwalu "Inconvenient Films" w Wilnie, dystrybucja kinowa w całej Polsce.